Στη Ρουμανία, την παραμονή των Χριστουγέννων, στους δρόμους αντηχούν οι χαρούμενες φωνές μικρών αλλά και ? μεγαλύτερων που ψάλλουν τα κάλαντα. Σε ορισμένες, μάλιστα, περιοχές τα κάλαντα αναφέρονται στον Τραϊανό, τον Ρωμαίο αυτοκράτορα που κατέλαβε τη Δακία το 106 μ.Χ.
Οι παρέες των "καλαντάδων" γυρίζουν τα σπίτια και μοιράζονται ό,τι τους προσφέρουν οι σπιτονοικοκύρηδες: καρύδια, μήλα και τοπικά εδέσματα, όπως αλμυρά κουλουράκια. Ένα άλλο έθιμο που διατηρούν οι "καλαντάδες" είναι ότι κρατούν ένα αστέρι- που συμβολίζει το άστρο της Βηθλεέμ- όταν ψάλλουν τα κάλαντα. Το αστέρι φέρει χρωματιστά χαρτιά και καμπανούλες, ενώ έχει και παραστάσεις αγγέλων και τα κάλαντα με το αστέρι αντηχούν στα δρομάκια από τις 24 μέχρι τις 27 Δεκεμβρίου. Την ημέρα των Χριστουγέννων το ψωμί μπαίνει κάτω από το τραπέζι για να φέρει καλοτυχία στο σπίτι και το γουρουνόπουλο αποτελεί το κυρίως χριστουγεννιάτικο γεύμα.
Κατά τη διάρκεια του εορτασμού των Θεοφανείων οι χωρικοί του Pietrosani και των γύρω χωριών αγιάζουν τα άλογά τους τη μέρα αυτή που σηματοδοτεί το τέλων των εορτών των Χριστουγέννων. Μετά τον αγιασμό, άλογα και αναβάτες παίρνουν μέρος σε αγώνα που γίνεται έξω από το χωριό.
Στη Βουλγαρία, η έναρξη του εορτασμού των Χριστουγέννων είναι η 22η Δεκεμβρίου, ημέρα που γιορτάζεται ο άγιος Ιγνάτιος. Σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, η ημέρα αυτή είναι η αρχή της νέας χρονιάς, άρα είναι πολύ σημαντικό το ποδαρικό στο σπίτι να γίνει από έναν άνθρωπο που θα φέρει γούρι. Ο δανεισμός αποφεύγεται την ημέρα του αγίου Ιγνατίου, ώστε ο πλούτος να μείνει στο σπίτι όλο το νέο έτος.
Ανήμερα τα Χριστούγεννα διεξάγεται η τελετή των "Koleduvane", όπου νεαρά αγόρια, μεταμφιεσμένα, ψάλλουν τα κάλαντα και εύχονται υγεία και ευτυχία. Τα Χριστούγεννα ετοιμάζεται ένα ειδικό ψωμί (όπως η βασιλόπιτα της Πρωτοχρονιάς), όπου τοποθετείται ένα νόμισμα και το βράδυ κόβεται από τον ιδιοκτήτη και μοιράζεται στα μέλη της οικογένειας, αφού πρώτα ορισμένα κομμάτια κοπούν για την Παναγία και το σπίτι. Οι στάχτες από τα τζάκια που καίνε σκορπίζονται στα χωράφια για να φέρουν καρποφορία σύμφωνα με τις βουλγαρικές δοξασίες.
Στη Βουλγαρία δεν βάζουν ποτέ κρέας στο τραπέζι παραμονή των Χριστουγέννων, μόνο ανήμερα και φτιάχνουν επτά διαφορετικά πιάτα φαγητού την παραμονή των Χριστουγέννων, όπως ντολμαδάκια με κληματόφυλλα και ρύζι, βρασμένα φασόλια και πιπεριές, μαμαλίγκα-ψωμί από καλαμποκάλευρο. Δεν μαζεύουν ποτέ το τραπέζι που φάγανε πριν από τα Χριστούγεννα και αφήνουν το τζάκι αναμμένο μέχρι να ξημερώσει.
Στην Κροατία, η εορταστική περίοδος αρχίζει στις 6 Δεκεμβρίου, οπότε γιορτάζεται ο Άγιος Νικόλαος και στις 13 Δεκεμβρίου, την ημέρα της Αγίας Λουκίας. Ο Άγιος Νικόλαος φέρνει δώρα στα παιδιά που δεν έκαναν αταξίες όλη τη χρονιά. Το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι κοσμεί ένα κομμάτι σανό με μία κόκκινη κορδέλα και ένα μήλο, που συμβολίζει τη γονιμότητα. Το σανό, μετά τις γιορτές, το ταΐζουν στα ζώα, σύμφωνα με τα έθιμα. Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο στολίζεται με καρύδια, γλυκά, κεριά και γυάλινα παιχνίδια.
Στη Σερβία και στο Μαυροβούνιο τα Χριστούγεννα κόβουν ένα ψωμί με νόμισμα που ονομάζεται "cesnica" (τσέσνιτσα) και όποιος τύχει το φλουρί έχει καλοτυχία για τη νέα χρονιά. Στο τραπέζι σκορπούν άχυρα, όπως και στην Κροατία, για να υπάρχει υγεία. Την παραμονή των Χριστουγέννων επίσης αγοράζουν μια βελανιδιά για να την κάψουν στο τζάκι ώστε να φέρει τύχη.
Στη Σλοβενία κυριαρχούν τα κάλαντα αλλά και το στόλισμα του χριστουγεννιάτικου δέντρου, ενώ κόβουν επίσης ψωμί-βασιλόπιτα "potica" (πότιτσα) για υγεία και καλοτυχία.
Στην ΠΓΔΜ, τα Χριστούγεννα γιορτάζονται με το παλαιό ημερολόγιο και στις 5 Δεκεμβρίου στήνονται φωτιές, οι παρέες πίνουν και χορεύουν, ενώ κόβουν και τη λαγάνα με το φλουρί. Την επόμενη μέρα, που ονομάζεται Μπάντνικ, τα παιδιά ψάλουν τα κάλαντα και το βράδυ ξανακόβουν πίτα με τυχερό νόμισμα. Τα Χριστούγεννα γιορτάζονται στις 7 Ιανουαρίου.
Στην Αλβανία, όπως και στη Βουλγαρία, παλιά το φλουρί τοποθετούνταν στον μπακλαβά αλλά σήμερα υπάρχει η βασιλόπιτα, ενώ το φαγητό των Χριστουγέννων ήταν πιλάφι με αρνί και σήμερα κυριαρχεί η γαλοπούλα ως κύριο πιάτο. Στην Αλβανία στολίζουν δέντρο και τα παιδιά ψάλλουν τα κάλαντα όπως στις περισσότερες χώρες των Βαλκανίων.
Στη Βοσνία Ερζεγοβίνη συναντάμε, επίσης, τα κάλαντα και το στόλισμα του Χριστουγεννιάτικου δέντρου, ενώ ανήμερα τα Χριστούγεννα στο τραπέζι υπάρχει μοσχαρίσιο κρέας, πίτες και γλυκά.
Ανεξάρτητα από το πώς γιορτάζονται τα Χριστούγεννα σε κάθε μια από τις χώρες της Βαλκανικής, η ευχή είναι μία: "Ευχές σε όλους για χαρούμενες γιορτές και στον καινούργιο χρόνο πάμπλουτοι να 'στε στη χαρά και πάμφτωχοι στον πόνο".
Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ
Kλαδαριές στη Σιάτιστα
«ΜΑΛΙΓΚΑΓΙΑΝ Πασκό λέμε στη γλώσσα μας “Καλά Χριστούγεννα” και από τις 16 Δεκεμβρίου, όπου ξεκινάει για μας ουσιαστικά το σιμπανγκαμπί, δηλαδή ο εορτασμός της Θείας Γέννησης ευχόμαστε ο ένας στον άλλον», λέει ο κ. Τζο Βαλέντσια που κατάγεται από τις Φιλιππίνες, αλλά ζει δέκα χρόνια στην Αθήνα. 
«ΣΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ, όπως και στη Βουλγαρία, συνηθίζαμε να βάζουμε το φλουρί στον μπακλαβά, δεν ξέραμε τη βασιλόπιτα. Τώρα όλοι φτιάχνουμε βασιλόπιτα», λέει χαρακτηριστικά η Αλβανίδα δημοσιογράφος κ. Σονίλα Λάτσι που ζει χρόνια στην Αθήνα. 
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ γιορτές και εκδηλώσεις, όμως, προγραμματίζουν και οι Άραβες μετανάστες που ζουν μόνιμα στη χώρα μας. «Όπως και στη Συρία, μεταξύ μας δεν ξεχωρίζουμε χριστιανούς από μουσουλμάνους», τονίζει ο ιδιοκτήτης αραβικού εστιατορίου κ. Γασάν Χουσρί. «Γιορτάζουμε μαζί και το Μπαϊράμι και τα Χριστούγεννα. Όλοι φτιάχνουμε “κακ αλά ιτ” που είναι είδος ψωμιού που μοιράζουμε στις γιορτές. Στολίζουμε χριστουγεννιάτικο δέντρο και το τραπέζι είναι γεμάτο με μακλούμπι, χούμπε και λαχματζούν ενώ δεν λείπουν τα παραδοσιακά μας γλυκά, που ειδικά για τα Χριστούγεννα είναι το καραβίς, που μοιάζει με κουραμπιέ αλλά έχει γέμιση με καρύδι φιστίκι ή και χουρμά». Ωστόσο, στον Λίβανο υπάρχει κάποια διαφορά, όπως υποστηρίζει η Ελληνολιβανέζα κ. Μόνα Πετροζοπούλου. «Εμείς φτιάχνουμε κορμό από σοκολάτα την Παραμονή των Χριστουγέννων και ανήμερα γαλοπούλα, γεμιστή με ξηρούς καρπούς και κάστανα». 
ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, όπως τονίζει η κ. Βενελίνα Μαρίνοβα που ζει από το 1992 στη χώρα μας και συμμετέχει στο συγκρότημα παραδοσιακής μουσικής της πατρίδας της «Ρόδινα», δεν βάζουν ποτέ κρέας στο τραπέζι της παραμονής των Χριστουγέννων, μόνο ανήμερα. «Αν και γιορτάζουμε περισσότερο την Πρωτοχρονιά παρά τα Χριστούγεννα, έχουμε ορισμένα έθιμα που τα τηρούμε ακόμη και όταν είμαστε μακριά από τη χώρα μας. Ένα από αυτά είναι να φτιάχνουμε 7 ή 12 διαφορετικά πιάτα φαγητού την παραμονή των Χριστουγέννων, όπως ντολμαδάκια με κληματόφυλλα και ρύζι, βρασμένα φασόλια και πιπεριές, μαμαλίγκα που είναι ψωμί από καλαμποκάλευρο και πάρα πολλά άλλα. Δεν μαζεύουμε ποτέ το τραπέζι που φάγαμε πριν από τα Χριστούγεννα και αφήνουμε το τζάκι αναμμένο μέχρι να ξημερώσει. Το πρωί πηγαίνουμε εκκλησία και το βράδυ μόνον οι ανύπαντροι άνδρες λένε τα κάλαντα κι εύχονται οι ανύπαντρες να καλοπαντρευτούν και οι φτωχοί να πλουτίσουν. Για το καλό του χρόνου την Πρωτοχρονιά σπάμε καρύδια αντί για ρόδια! Αν το καρύδι είναι γερό σημαίνει ότι η χρονιά θα είναι καλή ενώ αν είναι χαλασμένο κάτι κακό μπορεί να συμβεί», σημειώνει η κ. Μαρίνοβα. Με το βουλγαρικό χορευτικό συγκρότημα θα γιορτάσουν παραδοσιακά φέτος στις 20 Δεκεμβρίου σε γνωστό κέντρο της Αθήνας ενώ ανάλογες δικές τους γιορτές έχουν προγραμματίσει κι οι περισσότερες κοινότητες μεταναστών από διάφορες χώρες, που ζουν στην Ελλάδα κι έχουν λίγο- πολύ προσαρμόσει τα ήθη και τα έθιμά τους στις ελληνικές παραδόσεις.
